ใกล้ วันตรุษจีน เข้ามาทุกที ปีนี้ดูท่าเศรษฐกิจดีเพราะย่านเยาวราช
การจราจรติดขัดเนื่องจากมีผู้คนไปจับจ่ายใช้สอยกันคึกคักตั้งแต่ต้น
สัปดาห์ที่ผ่านมา...
หากดูปฏิทินเทศกาลวันไหว้จีน ในปีนี้ วัน พฤหัสบดี ที่ผ่านมาถือเป็น
วันแรกของเทศกาลไหว้ของจีน ...
วันส่งเจ้าขึ้นสวรรค์ (神上天) เซ้งเจี่ยที ถือเป็นวัน "บิ๊กคลีนนิ้งเดย์"
ของชาวจีน โดยพฤตินัย เพราะชาวจีนจะมีการตระเตรียมล้างทำ
ความสะอาดอาคารบ้านเรือนประจำปี ตามนัยโบราณความเชื่อเรื่อง
"ตัวเหนี่ยน" สัตว์ดุร้ายที่จะแวะเวียนมากินคน(สกปรก) ได้ปีละหน
ว่าไปชาวจีนที่ทำการค้าหากปล่อยให้ร้านรวงตลอดจนป้ายร้าน
สกปรกก็จะดูไม่น่าแวะซื้อขายนั้นเอง..
ภาพประกอบ.. กิมฮวย ที่ใช้ปักในกระถางธูป
แต่งองค์ทรงเจ้า
ในหนึ่งปีที่เทพเจ้าเตาไฟ (เจ่าเซ้ง) ได้จดบันทึกความดีของผู้คนในบ้าน
วันนี้ท่านตระเตรียมขึ้นสวรรค์ ชาวเราก็ต้องตระเตรียม เช็ดล้างหิ้งเจ้า
ตี่จู้เอี้ย (พระภูมิ) และปึ้งเท้า (ค้าขาย) พร้อมเปลี่ยน "กิมฮวย"
(ดูภาพประกอบ) ของกระถางธูป รวมถึงต้อง จัดหาผ้าแพรแดง
มาเปลี่ยนที่กระถางธูป คนจีนเก่าแก่ถือเป็นการ"แต่งองค์ทรงเครื่อง"
ให้ท่าน ดูใหม่เอี่ยมมีสง่าราศรีก่อนขึ้นไปสวรรค์ ...
หลายบ้านนิยมทำการเปลี่ยน ยันต์ หรือ ฮู้ ที่ปิดบ้านมาทั้งปี ด้วย
ภาพประกอบ...แพรแดง ที่นำมาเปลี่ยนใหม่ที่กระถาง ปีละครั้ง
ภาพประกอบ... "จั๋วแบ้" และ ผ้าแพรแดงที่ใช้เปลี่ยนที่กระถางธูป
สิ่งที่คุณอาจไม่ทราบ....
รูปนี้แสดงให้เห็นถึง "จั๋วแบ้" นัยถึงพาหนะ, ค่าใช้จ่าย สำหรับเทพเจ้า
คนจีนรุ่นเก่า ต้องจัดลงในชุดไหว้ สมัยนี้หลายๆคนเริ่มไม่รู้จักแล้ว
(บางพื้นที่ก็ไม่นิยมไหว้กัน) เวลาไหว้ จะไหว้ ที่ปึงเท้าและตี่จู้
ที่ละหนึ่งปึก ...
ส่วนของจัดไหว้ อื่นๆ ก็ไหว้ตามปรกติ เช่น
ส้ม (大吉 ไต่กิก) สี่ลูก , ขนมจันอับ (แต่เหลี่ยว)
กิมจัั๋วสำหรับไหว้เทพ(กระดาษทองส้ม พับเป็นทองแท่งใส่กระทง)
น้ำชา หรือน้ำ ถวาย
หมายเหตุ เทพเจ้าเตาไฟ ในเมืองจีนนิยมประดิษฐานอยู่เหนือเตา
ไฟในห้องครัว ไม่ใคร่เห็นแล้วในเมืองไทย หากนับเอาพระภูมิเจ้าที่
เทพในบ้านแทน..(ผู้เขียน)
ไหว้ก้วยนี้โจ๊ยะ (ไหว้สิ้นปี)
เป็นวันไหว้ ก่อนวันตรุษจีน สำหรับคนจีน แล้ว ถือเอาวันนี้ แหละยุ่งสุด
สนุกสุด อบอุ่นสุด ฯลฯ จะมีการกลับมา"รวมญาติ" คล้ายๆวันคริมาตส์
อีฟ ของชาวคริสต์ ..
เริ่มด้วย ช่วงเช้าตรู่ จะมีการไหว้ สักการะฟ้าดิน (天公) ทีกง และ
พระภูมิ เจ้าที่ ปึงเท้า (หากมี) ด้วย ของคาว (ซาแซ หรือโหงวแซ)
ส้ม หรือ ผลไม้ สามหรือห้าอย่าง และ ตัวกิม ( ตามฐานะ)
สายหน่อยก็จะเริ่มตั้งโต๊ะเก้าอี้ ไหว้ บรรพบุรุษ ด้วย น้ำชา
(เรียงไว้แถวหน้า) สุรา (เรียงไว้แถวหลัง) อาหารคาวหวาน
และกระดาษไหว้ บรรพชน เช่นกิมจั๋ว (อีกแบบสำหรับบรรพชน)
ดังรูปล่าง..
กระดาษเงินทอง กิมจั้ว คล้ายๆกับที่ใช้ไหว้เจ้าแต่เล็กกว่าและมัดเป็นปึกเงินทอง
ขอบคุณภาพจากเวป วิถีจีนในไทย
และที่สำคัญขาดไม่ได้คือ อ่วงแซจี๊ หรือใบเบิกทาง ซึ่งในตอนเผาต้องเผา
อ่วงแซจี๊เพื่อเป็นการเบิกทางก่อน เสมอ
สิ่งที่คุณอาจไม่ทราบ1
คืนก่อนวันไหว้นั้นต้องมีการจุดธูปไหว้กลางแจ้งเพื่อบอกกล่าวก่อนหนึ่งวัน
และก่อนไหว้ต้องจุดธูป ไหว้ หมิงเซ้ง(门神) เทพทวารบาล ของบ้านเพื่อ
เป็นการบอกกล่าวขอท่านก่อนครับ
สิ่งที่คุณอาจไม่ทราบ2
กรณีที่บ้านเพิ่งมีบรรพชนล่วงลับ ในปีนั้น เราต้องแยกไหว้ท่านเป็นการเฉพาะ
ก่อนโดยจะไหว้แบบไหว้บรรพชน ทุกประการ แต่จะทำการไหว้ก่อนหนึ่งวัน
และต้องทำอย่างนี้เป็นเวลาสามปี..
สุดท้าย ไหว้สัมภเวสีไร้ญาติ拜好兄第(ไป่ฮ่อเฮียตี้)
มีการไหว้คล้ายไหว้บรรพชนเพียงแต่ จะจัดปูเสื่อ ไหว้ที่พื้น อีกทั้ง จะมีการจัด
ของเซ่น อาหาร คาวหวาน ที่เหลือจากการจัดใส่จาน ตั้งไหว้ ทั้งหม้อ ด้วย
ก่อนไหว้ ต้องมีการจุด ไต้ (ไม้แท่งยางสนใช้ติดเตาถ่าน) ที่หน้าระตูบ้าน ทั้ง
ซ้ายและขวา เพื่อเป็นการเปิดทางให้สัมภเวสี
สิ่งที่คุณอาจไม่ทราบ
คนจีนรุ่นเก่านิยมไหว้ข้าวสารหนึ่งจานปักด้วยอั้งฮวย(ยอดใบอ่อนต้นทับทิม)
เมื่อเสร็จพิธิจะ นำเกลือที่ใช้ปรุงอาหาร มาเทผสม ในข้าวสาร ใช้ซัด ไล่สิ่ง
อัปมงคล โดย ซัดจากภายในบ้านไล่ออกมาจนถึงนอกบ้าน แล้วค่อยจุดประ
ทัดอีกที (หากมี) ..
วันตรุษจีน
ไหว้เทพเจ้าโชคลาภ (财神) ไฉ่เซ้งเอี้ย
การไหว้เทพเจ้าโชคลาภแต่เดิม ไม่ค่อยนิยมไหว้มากนักจะมีไหว้เฉพาะบ้านที่
ทำกิจการค้าเป็นหลัก แต่ปัจจุบันนี้ หลายบ้านเริ่มนิยมไหว้นัยเป็นการเสริมศิริ
มงคลให้กับครอบครัว
การไหว้เทพเจ้าโชคลาภ ในแต่ละปี ต้องดูทิศของท่าน ที่จะหมุ่นเปลี่ยนไปทุกวัน
โดยพิจารณาจากตารางปฏิทิน ในช่องไฉ่เซ้ง 财神 ว่าอยู่ทางทิศใด เวลาใด
การตั้งโต๊ะไหว้ เลยต้องหันไปมาทุกปี เข็มทิศเลยเป็นสิ่งที่ข้าพเจ้าใช้หาทิศ
กรณีที่ปีไหน เป็นทิศครึ่งๆเช่นตะวันออกเฉียงใต้ เป้นต้น
ของไหว้
อันที่จริงการไหว้ไฉ่เซ้ง มีของไหว้ไม่กี่อย่างเช่น
ส้มหรือไตกิก(大吉) , ขนมจันอับ(แต่เหลี่ยว) บัวลอย หรือ อี๊ (สาคู) ก็ได้
ทำเป็นสีชมพู (งานอวมงคลจะเป็นสีขาว) โดยเหยาะใส่เฮลบลูบอยสีแดง
นิดนึงพอได้สี ใช้จำนวนห้าถ้วย อาหารเจแห้งห้าอย่าง ได้แก่ เห็ดหูหนู,
เห็ดหอม,ฟองเต้าหู้,วุ้นเส้น,จำไฉ่แห้ง(ดอกไม้จีน) รวมกันหนึ่งจาน
กิมเต้าหงิงเต้า หนึ่งคู่ (ดูรูประกอบ) เทียนแดงหนึ่งคู่ เทียงเถ่าจี๊ หนึ่งชุด
(ดูรูประกอบ)
คนจีนรุ่นเก่าอาจมี อั้งเทียบ(เทียบแดง) หนึ่งชุด หรือบางบ้านจะไหว้เป็น
สี่แผ่นสีแดง เลย นัย หมายถึง ขอ สี่สิ่งจากเทพเจ้าโชคลาภ ดังนี้
กระดาษแดง จะมีสี่แผ่นเล็ก ๆ ด้านบนจะเป็นข้อความ เช่นจากซ้ายมือ
ป้ออุ่ง (ปกปักษ์คุ้มครองปลอดภัย) ขิ่วไช้ (ขอโชคลาภ) กุ้ยนั้ง (ขอให้มีคน
อำนวยผล) และสะเดาะเคราห์ อันล่าง ขวา ครับ
ภาพแสดง เทียบแดงอำนวยพร (บนกิมจั้ว หรือตัวกิม)
ปัจจุบันทางร้านขายของไหว้ อำนวยความสะดวก ให้โดยจัดสำเร็จเลย
เป็นชุดๆ จึงอาจมีสิ่งอื่นๆที่เพิ่มมาให้ในชุด มากกว่านี้อีกก็ได้ ตามแต่คติของ
ชุมชนชาวจีนแต่ละพวกครับ...
กิมเต้าหงิงเต้า ปะกระดาษตัดมงคลคู่ ซังฮี้ (喜)
สิ่งที่ท่านอาจไม่ทราบ
เทียงเถ่าจี๊ ในพับจะมีสองแผ่น เป็นศิลปะการตัดกระดาษโบราณที่ยังหลงเหลือ
มีลวดลายงดงามเป็นมงคล จะเป็น อักษรจีน ในกรอบดอกไม้ ด้านบนเขียนคำว่า
เทพปกปักษ์ เซ้งกงป้ออิ๋ว (神功保佑) ตรงกลาง เขียนคำว่า 发财 ฮวกไช้
และ ฮะแกเพ้งอัง (合家平安) ในด้านล่างขอให้ครอบครัวสันติสวัสดิ
(อ่านจากขวาไปซ้ายแบบโบราณ) 
เทียงเถ่าจี๊ เมื่อคลี่ออกมาจะมีสองแผ่น(เงิน,ทอง) ตั้งไว้ที่ด้านซ้ายขวาหน้าโต๊ะ
ในการไหว้ ต้องจุดธูปไหว้ ทีกง (ฟ้าดิน) และเตรียม ส้ม ขนมจันอับ
น้ำชาไหว้ พระภูมิ(ตี่จู้) และปึงเท้า ในบ้านด้วยถือเป็นการไหว้วันแรก
ของปีนั้นเอง..
สิ่งที่ท่านอาจไม่ทราบ
การไหว้เทพเจ้าโชคลาภ สมัยก่อนจะต้องไม่ทำอะไรให้มีเสียงดัง จะไหว้เงียบๆ
เป็นเคล็ดของคนจีนรุ่นเก่า แปลกใจว่าปัจจุบันทำไมนิยมจุดประทัดกลางดึก
ถือเป็นการไล่โชคลาภและผมเชื่อว่าข้างบ้านเรือนเคียงที่นอนหลับคงด่าฉลอง
"วันถือ " แน่นอนครับไม่ควรทำ
วันตรุษจีน (วันถือ) ของปี นิยมใส่เสื้อผ้ใหม่ๆสีสดใสไม่นิยมใส่เสือผ้าสีขาวหรือ
ดำ สิ่งที่ถือกันมีเยอะเหลือเกินเช่น มื้อแรกของปีไม่นิยมทานข้าวต้มนัยว่าจะ
เจอะฝนตอนออกจากบ้านทั้งปี หลายบ้านนิยม นำอาหารเจแห้ง ที่ไหว้เทพเจ้า
โชคลาภ มาแช่น้ำแล้วผัดเป็นอาหารเจ ทานกับข้าวสวย ทานเป็นมื้อแรกของปี
ห้ามใช้ของมีคมตัดเล็บตัดผม ,ห้ามกวาดบ้าน นัยว่าจะกวาดทรัพย์ให้หมดไป
ห้ามพูดจาไม่ดีหรือด่ากัน ห้ามทำของแตกเสียหาย ห้ามทานยา เฮ้อ เหนื่อย..
สิ่งที่ท่านอาจไม่ทราบ
หากเกิดเหตุสุดวิสัยเกิดทำข้าวของแตกคนจีนจะให้พูดว่า
ฮุ้ยไคฉุย ไต่ปู้กุ่ย (เครื่องเคลือบ เปิดปาก ขอให้ร่ำรวย) เป็นการแก้เคล็ด
สิ่งที่ท่านอาจไม่ทราบ
ในการไปเยี่ยมเยี่ยนกันในช่วงปีใหม่นี้คนจีนเรียกเจี่ยง้วยเท้า(ช่วงต้นๆปีใหม่)
เราต้องพกส้มไปกำนัลเขาพร้อมกล่าวคำอวยพรเสมอ และในฐานะเจ้าบ้าน
ก็ต้องพูดคำมงคลตอบ หรือไม่ก็ พูดว่า ตั่งตั๊ง (ขอให้มงคลเช่นกัน) ก็ได้
พร้อมต้องนำส้มเก็บไว้ครึ่งหนึ่งและนำส้มของเราครึ่งนึงรวม มอบคืน
ให้ไปด้วยถือเป็นการ แต๊ะ (แบบแต๊ะเอีย)คืน
วันเทพเจ้าลงจากสวรรค์
เป็นวันสี่ค่ำ(ชิวสี่) ตามจันทรคติจีน เป็นวันที่เทพประจำบ้านเสด็จกลับจาก
การไหว้ จะไหว้ง่ายๆ ด้วยส้ม (หรือผลไม้) ขนมจันอับ และกระดาษ กิมจั้ว
กระดาษเฮาะ(กระเรียน)
สิ่งที่ท่านอาจไม่ทราบ
หากเรายังไม่ได้เปลี่ยนยันต์ หรือฮู้ ที่ปิดบ้านในวันส่งเจ้า ที่ผ่านมา มักนิยมนำ
ยันต์ หรือฮู้ ที่เราไปรับมาในช่วงตระเวนทำบุญ พะเก่ง(สวดมนต์สะเดาะเคราะห์
เสริมชะตา) นำมาติดในวันนี้ก็ได้
ไหว้วันกำเนิด ฟ้าดิน ทีกงแซ
เป็นวันเก้าค่ำจีนตามจันทรคติ
การไหว้ จะไหว้ง่ายๆ ด้วยส้ม (หรือผลไม้) และกระดาษ กิมจั้ว เช่นกัน
สิ่งที่ท่านอาจไม่ทราบ
คนจีนให้ความสำคัญ กับฟ้าดิน สังเกตได้ว่าทุกศาลเจ้าจะต้องมี เสาสัการะฟ้า
พร้อมกระถ่างธูป ที่มีอักษร 天地爸母 การไหว้เจ้าแบบจีน เราต้องจุดธูปไหว้
ทีกง ก่อน ไหว้เจ้าทุกที่เสมอ
วันพระจีนแรกของปี
เป็นวันพระจีนสิบห้าค่ำ ตามจันทรคติ
การไหว้ จะไหว้ง่ายๆ ด้วยส้ม (หรือผลไม้) และกระดาษ กิมจั้ว เช่นกัน
วันนี้ถือเป็นช่วงมงคลปีใหม่ของจีน(เจี่ยง้วยเท้า) วันสุดท้ายของจีน
|
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น